EK SAYFA – 1882-3
باب: لحوم
الحُمُر
الإنسية.
28. EVCİL EŞEKLERİN ETLERİ
فيه: عن سلمة،
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم.
Bu hususta Seleme'nin Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'den
rivayet ettiği hadis de vardır.
حدثنا صدقة:
أخبرنا عبدة،
عن عبيد الله،
عن سالم
ونافع، عن ابن
عمر رضي الله
عنهما:
نهى
النبي صلى
الله عليه
وسلم عن لحوم
الحُمُر
الأهلية يوم
خيبر.
[-5521-] İbn Ömer r.a.'dan rivayete göre Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem Hayber günü evcil merkeplerin etlerini yemeyi yasakladı.
حدثنا
مسدَّد: حدثنا
يحيى، عن عبيد
الله: حدثني
نافع، عن عبد
الله قال: نهى
النبي صلى
الله عليه
وسلم عن لحوم
الحُمُر
الأهلية.
تابعه ابن
المبارك، عن
عبيد الله، عن
نافع. وقال
أبو أسامة، عن
عبيد الله، عن
سالم.
[-5522-] Abdullah'tan, dedi ki: "Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem ehli merkeplerin etlerini yemeyi yasakladı."
حدثنا عبد
الله بن يوسف:
أخبرنا مالك،
عن ابن شهاب،
عن عبد الله
والحسن ابني
محمد بن علي،
عن أبيهما، عن
علي رضي الله
عنهم قال:
نهى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عن
المتعة عام
خيبر، وعن
لحوم حُمُر
الإنسية.
[-5523-] Ali radiyallahu anh'dan, dedi ki:
"Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hayber yılı mut'a (nikahı)nı ve
evcil eşeklerin etlerini yasakladı."
حدثنا
سليمان بن
حرب: حدثنا
حمَّاد، عن
عمرو، عن محمد
بن علي، عن
جابر بن عبد
الله قال:
نهى
النبي صلى
الله عليه
وسلم يوم خيبر
عن لحوم
الحُمُر،
ورخَّص في
لحوم الخيل.
[-5524-] Cabir b. Abdullah r.a.'tan, dedi ki:
"Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hayber günü (ehli)
merkeplerin etlerini yemeyi yasakladı ve at etlerini yemeğe ruhsat verdi."
حدثنا
مسدَّد: حدثنا
يحيى، عن شعبة
قال: حدثني
عدي، عن
البراء وابن
أبي أوفى رضي
الله عنهم قالا:
نهى
النبي صلى
الله عليه
وسلم عن لحوم
الحُمُر.
[-5525 - 5526-] Bera ve İbn Evfa r.anhuma dediler ki:
"Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem (evcil) eşeklerin etlerini
yasakladı."
حدثنا إسحق:
أخبرنا يعقوب
بن إبراهيم:
حدثنا أبي، عن
صالح، عن ابن
شهاب: أن أبا
إدريس أخبره: أن
أبا ثعلبة قال : حرَّم
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم لحوم الحُمُر
الأهلية .تابعه
الزبيدي
وعُقَيل، عن ابن
شهاب.
[-5527-] Ebu Sa'lebe'den, dedi ki: "Rasulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem evcil eşeklerin etlerini (yemeyi) haram
kıldı."
وقال مالك،
ومَعْمَر،
والماجشون،
ويونس، وابن
إسحق، عن
الزُهري:
نهى
النبي صلى
الله عليه
وسلم عن كل ذي
ناب من السباع.
Zühri'den: "Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem yırtıcı
hayvanlardan azı dişli olanların hepsini yasakladı" rivayeti
naklediimiştir.
حدثنا محمد
بن سلام:
أخبرنا عبد
الوهَّاب الثقفي،
عن أيوب، عن
محمد، عن أنس
بن مالك رضي
الله عنه:
أن
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
جاءه جاءٍ
فقال: أكِلَتِ
الحُمُرُ، ثم
جاءه جاءٍ
فقال: أكِلَتِ
الحُمُرُ، ثم
جاءه جاءٍ
فقال:
أفْنِيَتِ
الحُمُرُ،
فأمر منادياً فنادى
في الناس: (إن
الله ورسوله
ينهيانكم عن لحوم
الحُمُر
الأهلية،
فإنها رجس).
فأكفئت القدور،
وإنها لتفور
باللحم.
[-5528-] Enes b. Malik r.a.'dan rivayete göre
"Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e birisi gelerek:
Eşek etleri yeniidi, dedi. Daha sonra bir başkası gelerek: Eşek
etleri yeniidi, dedi. Arkasından bir başkası gelerek: Eşekler telef edildi,
dedi.
Bunun üzerine bir münadiye emir vererek o da insanlar arasında:
Şüphesiz Allah ve Resulü sizlere ehli merkeplerin etlerini yemeyi
yasaklamaktadır. Çünkü o bir pisliktir, diye seslendi.
Bunun üzerine tencereler içlerinde etler kaynamakta olduğu halde
ters çevrilip döküldü."
حدثنا علي بن
عبد الله:
حدثنا سفيان:
قال عمرو: قلت
لجابر بن زيد:
يزعمون
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم نهى عن
حُمُر
الأهلية؟
فقال: قد كان
يقول ذاك
الحكم بن عمرو
الغفاري
عندنا
بالبصرة،
ولكن أبى ذاك
البحر ابن
عباس وقرأ: {قل
لا أجد فيما
أوحي إليَّ
محرَّماً}.
[-5529-] Amr (b. Dinar)'dan şöyle dediği rivayet
edilmiştir: "Ben Cabir b. Zeyd'e: Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem
ehli merkepleri (etlerini yemeyi) yasakladığını iddia ediyorlar, diye sordum, o
şu cevabı verdi:
Bunu el-Hakem b. Amr el-Ğifari biz de Basra'da iken söylüyordu.
Fakat bir ilim deryası olan İbn Abbas bunu kabul etmeyerek:
"De ki: Bana vahyolunanlar arasında bir kimseye haram
olduklarını bulduğum yiyecekler yalnızca şunlardır ... "(En'am, 145)
buyruğunu okudu."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Evcil merkeplerin etlerL" Bu hususta da Buhari'nin
hükmünü kesin olarak ifade etmeyişi ile ilgili olarak söylenecekler bundan
önceki Başlıkta söylenenler gibidir. Fakat ehli merkepler hususunda tercih
edilen görüş, atların aksine yasak oluşudur.
Nevevi der ki: Hem ashab-ı kiramın, hem onlardan sonra gelen
ilim adamlarının çoğunluğu, evcil eşeklerin etlerinin haram olduğunu
söylemişlerdir. Ashab-ı kiramdan İbn Abbas dışında bu hususta muhalif kanaat belirteni
tespit edebilmiş değiliz. Millikilere göre bu hususta üç rivayet vardır, üçüncü
rivayet mekruh olduğu şeklindedir.
Hadiste de belirtildiğine göre tezkiye (şeriatın uygun gördüğü
kesim şekli) yenilmesi helal oımayanşeyi temiz kılmaz. Necaset bulaşmaktan
ötürü necis olan her bir şeyin de bu husustaki yıkama emrinin mutlak oluşu
dolayısıyla bir defa yıkanması yeterlidir. Çünkü emrin bir defa yerine
getirilmesi ile emrin gereği yerine getirilmiş olur. Aslolan da birden fazla
tekrarın söz konusu olmamasıdır. Ayrıca eşyada aslolan mubahlıktır. Çünkü
ashab-ı kiram karşı karşıya kaldıkları meseleler hakkında soru sormalarını
gerektiren sebepler bulunmakla birlikte bu hususta Allah Rasulünün kanaatini
sormadan diğer yenilmesi helal olan hayvanlar gibi ehli merkepleri kesmiş
vepişirmişlerdir.
Diğer taraftan ordu kumandanının, emri altındakilerin
durumlarını iyice tetkik etmesi de gerekir. Emri altında bulunanlar arasında
şeriate uymayan bir iş yapanı gÖrecek olursa, böyle bir şeyin yasak olduğunu ya
-onlara konuşma yapması gibi bir yolla- bizzat ilan eder yahut bir münadiye
yüksek sesle ilan etmesini emrederek başkası vasıtasıyla bunun yasaklandığını
yaygın bir şekilde dile getirir. Böylelikle bu işin yapıldığını gören kimseler
bunun caiz olduğunu zannetmesin.